“Ο Τέταρτος Καβαλάρης” αποτελεί τη διλογία του Μανώλη Παλαβούζη που συμπίπτει με τη νέα παγκόσμια επιδημία του Κοροναϊος- Covid-19.
Ένα έργο που πραγματεύεται ένα θανάσιμο σενάριο που φαντάζει πέρα για πέρα αληθινό σε μια έκδοση που συμπίπτει με τη νέα παγκόσμια επιδημία του Covid-19.
Τι σχέση θα μπορούσε να έχει ο χειμώνας του 1347 μ.Χ. με τον χειμώνα του 2017 μ.Χ. και τη Θεσσαλονίκη;
Τι σχέση θα μπορούσε να έχει η πανούκλα της Κωνσταντινούπολης με την παγκόσμια επιδημία του κοροναΐου;
Ο Μανώλης Παλαβούζης προβαίνει σε ένα πολύ φιλόδοξο εγχείρημα που στέφεται με επιτυχία. Το έργο του “Ο Τέταρτος Καβαλάρης” (εκδόσεις Πηγή), είναι η πρώτη διλογία “βιολογικού τρόμου” που κυκλοφορεί από Έλληνα συγγραφέα.
Σύμφωνα με το σενάριο, “σε ένα εργοτάξιο του μετρό της Θεσσαλονίκης, ένας εργάτης ανακαλύπτει μία υπόγεια κρύπτη. Άθελά του, θα ξυπνήσει τον μεγαλύτερο βιολογικό εχθρό της ιστορίας.
Η πανδημία εξαπλώνεται ταχύτατα σε όλο τον κόσμο”, θυμίζοντας την τρέχουσα επικαιρότητα που βρίσκεται στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος τους τελευταίους μήνες.
Το θανάσιμο σενάριο στον κόσμο του υπερπληθυσμού, ακροβατεί ανάμεσα στη μυθοπλασία και τις ιστορικές αναφορές. Ο Μ. Παλαβούζης έχει επιλέξει τη διπλή αφηγηματική γραφή, σε δύο χρονικές περιόδους.
Στο βιβλίο, όπως μας λέει ο συγγραφέας, “περιγράφονται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ανθρώπινη κοινωνία και το φυσικό κόσμο όπως και γενικότερα η υποβάθμιση του πλανήτη από τον άνθρωπο”.
Η διπλή αφηγηματική γραφή λειτουργεί εξαιρετικά ως προς την παρουσίαση των παραλληλισμών.
Οι αγωνίες της ανθρωπότητας ήταν ίδιες τότε αλλά και τώρα, όπως και οι ανθρώπινες συμπεριφορές μπροστά στο διαφαινόμενο τέλος.
Και τι πιο διαχρονικό από τον “Τέταρτο Καβαλάρη”, δηλαδή τον θάνατο τον ίδιο;
Από την άλλη, η ιστορία έχει πράγματι την τάση να επαναλαμβάνεται. Όπως και οι θεωρίες συνωμοσίας.
Κόντρα όμως στους υπαρκτούς – οικουμενικούς κινδύνους και τη συνωμοσιολογία, ρίχνουμε τελικά το βάρος στην επιστήμη και την αλληλεγγύη, στοιχεία που ενυπάρχουν στο βιβλίο ως “φως στο δυστοπικό τούνελ”.
Η αλληλεγγύη άλλωστε εδώ, προσωποποιείται μέσα από την εμβληματική φιγούρα του Άλεξ Κομνηνού.
Για όλα αυτά, αλλά και για το πώς είναι να ζεις και να βιβλιογραφείς στην ακριτική Ελλάδα, μιλήσαμε με τον Μανώλη Παλαβούζη σε μια συνέντευξη που συνδυάζει τις ιστορικές διδαχές με τη “σκοτεινή αφήγηση” και τη λογοτεχνία με την… επιδημιολογία.
-Πώς προέκυψε η ιδέα για το εν λόγω μυθιστόρημα;
Η ιδέα γεννήθηκε κάποια στιγμή το καλοκαίρι του 2017, όταν παρακολούθησα ένα ντοκιμαντέρ για το μετρό του Λονδίνου.
Στην Αγγλία λοιπόν, καθώς συνεχίζονταν οι ανασκαφές για την επέκταση του μετρό της πρωτεύουσας, αρχαιολόγοι και εργάτες ανακάλυψαν σκελετούς από θύματα της μεσαιωνικής πανώλης.
Με δεδομένο λοιπόν το μεγάλο εγχώριο ζήτημα των ημερών για το μετρό της Θεσσαλονίκης, αναπόφευκτα έγινε ένας συνειρμός.
Τι θα γινόταν αν καθώς οι εργάτες σκάβανε το υπέδαφος της πόλης, έβρισκαν διατηρημένα πτώματα της πανώλης;
Τι θα γινόταν αν η ασθένεια ερχόταν ξανά στη ζωή και άρχιζε να διασπείρεται; Από εκεί και πέρα οι ιδέες κύλησαν γρήγορα και το βιβλίο έγινε πραγματικότητα.
-Υπάρχουν ιστορικές αναφορές στη μυθοπλασία σας; Το 1347, ξέσπασε η τρίτη μεγάλη επιδημία πανούκλας στην Κωνσταντινούπολη ενώ και στη Θεσσαλονίκη υπήρξε πανδημία το 1783 αν δεν κάνω λάθος.
Η πανώλη έχει δώσει πολλές πανδημίες και επιδημίες ανά τους αιώνες. Πανδημίες που εξαπλώθηκαν σε δεκάδες χώρες, όπως η διασημότερη των μέσων του 14 αιώνα στην Ευρασία, όσο και επιδημίες που περιορίστηκαν σε μεγάλες πυκνοκατοικημένες πόλεις, όπως για παράδειγμα στο Λονδίνο.
Πράγματι η Βασιλεύουσα πέρασε αρκετές φορές τη δοκιμασία της πανώλης με γνωστή την έξαρση της βουβωνικής πανώλης κατά την εποχή του Ιουστινιανού.
Και το 14 αιώνα η πανώλη έφτασε αρχικά στην Κωνσταντινούπολη το 1347 και από εκεί με πλοία μεταδόθηκε μέσω του εμπορίου στον ελλαδικό χώρο και ακολούθως σε όλη τη δυτική και βόρεια Ευρώπη, αφήνοντας πίσω της μία εκατόμβη θυμάτων, πάνω από το ένα τρίτο του πληθυσμού της ηπείρου.
Δεν θα μπορούσα σε μιας τέτοιας θεματολογίας βιβλίο να αφήσω στο περιθώριο τα πραγματικά γεγονότα.
Παρακολούθησα αρκετά ντοκιμαντέρ και διάβασα κάποια βιβλία, ώστε σε όλες τις περιγραφές, σε όλα τα κεφάλαια των βιβλίων που αφορούσαν το παρελθόν, ο μεσαιωνικός κόσμος να αποδοθεί με τη μέγιστη αληθοφάνεια..
…όσο πιο κοντά στην ιστορική πραγματικότητα, ακόμα κι αν τα περισσότερα που γνωρίζουμε για την πανδημία της εποχής προέρχονται από λατινικές και όχι βυζαντινές πηγές.
Έτσι σε αρκετά σημεία έχω αυτοσχεδιάσει, σε άλλα ακολούθησα την πραγματικότητα.
Διαβάστε την συνέχεια στο news247