12 Αυγούστου τη σημερινή ημέρα την έχουν στην Κεφαλονιά σαν αποφράδα. Είναι η μέρα που σεισμός 7,2 Ρίχτερ ισοπέδωσε τις ψυχές και τον τόπο τους.
Τετάρτη, 12 Αυγούστου του 1953 ένας ισχυρός σεισμός μεγέθους 5.2 θα αποτελέσει το προμήνυμα για την καταστροφή που πρόκειται να ακολουθήσει .Ο επόμενος μεγάλος σεισμός που γίνεται την ίδια μέρα θα έχει μέγεθος 7.2 και θα είναι ο καταστροφικότερος στην ιστορία των Επτανήσων και ένας από τους καταστροφικότερους σεισμούς που έζησε ποτέ η Ελλάδα. Η έντασή του προσδιορίστηκε ως Χ+.
Ένας υπέροχος και ζωντανός νησιωτικός πολιτισμός θάφθηκε κάτω από τα συντρίμμια που άφησαν οι σεισμοί.
Ο πληθυσμός των νησιών άλλαξε δραματικά. Η κυβέρνηση, υπό τον φόβο ερήμωσης, απαγόρευσε την εγκατάλειψη των νησιών αλλά παρόλα αυτά χιλιάδες κάτοικοι διέφυγαν τρομαγμένοι και απελπισμένοι με κάθε μέσο προς την ηπειρωτική Ελλάδα.
Σημαντική ήταν η διεθνής βοήθεια που προσφέρθηκαν από πολλές χώρες προς τα δοκιμαζόμενα νησιά του Ιονίου. Το ελληνικό κράτος έμοιαζε να μην μπορεί να ανταποκριθεί.
Οι καταστροφικοί σεισμοί που έπληξαν τα Ιόνια νησιά το 1953, κράτησαν σχεδόν 2 μήνες, τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο (οι μικρότεροι μετασεισμοί κράτησαν πάνω από 6 μήνες). Το αποτέλεσμα ήταν να καταστραφούν ολοκληρωτικά η Κεφαλονιά, η Ιθάκη και η Ζάκυνθος. Τη καταστροφή στη Ζάκυνθο συμπλήρωσε μια μεγάλη πυρκαγιά.
Η Ελλάδα εκείνη την εποχή έβγαινε ολόκληρη από μια δύσκολη εποχή (πόλεμος – κατοχή – εμφύλιος) και ήταν στις πρώτες προσπάθειες ανασυγκρότησης. Ο πρώτος σεισμός έγινε με επίκεντρο την Ιθάκη στις 9 Αυγούστου, ακολουθούν ισχυροί μετασεισμοί για τρείς μέρες που ενεργοποιούν σεισμικά όλοι τη δυτική Ελλάδα και τότε έγινε ο μεγαλύτερος σεισμός (πάνω από 7 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ) στις 12 Αυγούστου με επίκεντρο τη Κεφαλονιά.
Οι σεισμοί αυτοί είναι οι καταστρεπτικότεροι που έχουν γίνει στην Ελλάδα με πάνω από 470 νεκρούς και αγνοούμενους και 2500 τραυματίες. Αυτή τη δίμηνη σεισμική ακολουθία συμπλήρωσαν δύο σεισμοί τον Οκτώβριο στο Ληξούρι και τον Νοέμβριο στην Ιθάκη, αλλά δεν είχε μείνει τίποτε άλλο όρθιο για να το καταστρέψουν.
Στην Κεφαλονιά μικρότερες ζημιές έπαθε το βόρειο τμήμα του νησιού, η περιοχή της Ερίσου και το Φισκάρδο όπου αρκετά αρχοντικά άντεξαν τη καταστροφική μανία των πάνω από 3000 σεισμών και μετασεισμών που έγιναν μέχρι την άνοιξη της επόμενης χρονιάς και είναι από τα ελάχιστα διατηρητέα παραδοσιακά χτίσματα στο νησί.
Σημαντική ήταν η διεθνής βοήθεια που προσέτρεξε στο νησί από πολλές χώρες. Είτε τους πρώτους μήνες για την παροχή άμεσης βοήθειας, είτε στην προσπάθεια των κατοίκων να ξαναστήσουν τη ζωή τους όλα τα επόμενα χρόνια.
Χαρακτηριστική η απουσία του ελληνικού κράτους που δεν μπόρεσε να δημιουργήσει τις συνθήκες για να κρατήσει τους ανθρώπους στο τόπο τους. έτσι η Κεφαλονιά εξαιτίας της έντονης μετανάστευσης που ακολούθησε τους σεισμούς στερήθηκε σημαντικό – και ίσως το πιο δημιουργικό και δυναμικό – κομμάτι του πληθυσμού της.
12 Αυγούστου 1953 Κεφαλονιά : Από αυτόπτη μάρτυρα Αργοστόλι
Ώρα 11 και 20 λεπτά, της 12ης Αυγούστου 1953 ο ανθρώπινος νους δε μπορεί να φανταστεί το ανακάτωμα της γης μας, το τι γινόταν γύρω μας και αποκάτουθέ μας. Όλο το έδαφος ταλανιζόταν σ’ένα τρομερό χορό ΖΙΚ-ΖΑΚ με επιταχυνόμενη παλινδρόμηση με τα κτίρια να χορεύουν να κρέμονται και μετά να πέφτουν καταγής, ή και τόνα πάνω στ’ άλλο, μέσα σε ανατριχιαστικούς τριγμούς, άλλα να χάνονται μέσα από τα θεμέλια, οι δρόμοι να σκίζονται, οι βράχοι των βουνών να κυλούν με δαιμονισμένη ταχύτητα στη θάλασσα, τα δέντρα της λεωφόρου να ξεριζώνονται, να νοιώθεις τη γη κινούμενη χωρίς σταματημό. Ισορροπία δεν ήταν δυνατό για να κρατηθείς.
Και σαν να μην έφτανε ο χορός, μια νέα σεισμική ιδιοτροπία μας έφερνε στα χαμηλά οπότε νοιώσαμε πως βυθιζόμαστε για να μας ανεβάσει ψηλά, νέα παλινδρόμηση πάνω-κάτω και ξανά μείναμε ψηλά. Το ανεβοκατέβασμα τούτο χωρίς υπερβολή θα τανε 50 πόντοι.
Μονομιάς όλα ησύχασαν. Νεκρική σιγή επεκράτησε που φάνηκε περίοδος μεγάλη. Μια περίεργη σιωπή κι ένα σκοτάδι που δάχτυλο δεν ατένιζες.
Αφού πέρασε ο μπουχός πούχε κλείσει στήθος, λαιμά και όραση κι ατένιζες σιγά-σιγά το σύθαμπο στα δύο – τρία – τέσσερα μέτρα, αντιλαμβανόσουν την καταστροφή που σε τριγύριζε. Δεν υπήρχε πολιτεία, όλα ερείπια, όλα φλάτ. Αυτές τις τραγικές στιγμές ζούσε το προσωπικό του ασυρμάτου της πλατείας, όταν εξέπεμπε το SOS που συνελάμβαναν τα πολεμικά καράβια του Israel. Η ακοή μας δεν ακουόταν κι αν ακουόταν έμοιαζε σαν απόμακρη, λες και ήσουνα κάπου αλλού, σε κάποιο άλλο κόσμο μακριά, ανάμεσα σε ζωή και το πάρα-πέρα.
Την άλλη μέρα γιομισε ο κόλπος του Λειβαδιού πολεμικά πλοία. Βρεττανοί, Ιταλοί, Γάλλοι, Αμερικανοί έσπευσαν να βοηθήσουν τον κόσμο των νησιών.
Από το χάραμα πια, που ακούστηκε από τη μεριά του Μέτελα θόρυβος από μηχανές πλοίων. Ο θόρυβος και μόνον αυτός, δημιούργησε μέσα μας αγαλλίαση, δυνάμωσε την πίστη πως δεν είμαστε μόνοι, να πως κάποιοι μας άκουσαν, κάποιοι ήλθαν. Ύστερα από λίγο ατενίζαμε ξένες μελαχροινές σιλουέτες να μας μιλούν σε ακαταλαβίστικη γλώσσα, να μας δίνουν νερό, γαλέτα και σοκολάτες και προφανώς να μας λένε κουράγιο. Ητανε το ναυτικό του Ισραήλ που πήρε το σήμα του ασυρμάτου της πλατείας. Εφτασαν πρώτοι να δώσουν σε μας την ελπίδα.
Ποτέ δεν ξέχασα το γέννημα της ελπίδας που πήρα από την παρουσία τους.
Αρχισε επιχείρηση διάσωσης των τραυματιών από ελικόπτερα και σκαπανείς.
Αυτοί με τα ειδικά σκυλιά τους έσωσαν πολλές ζωές. Μπήκε στον κόλπο και το Φραγκλίνος Ρούσβελτ που με τη δύναμή του έδωσε από εναέρια μεταφορά ασθενών και τραυματιών σε νοσοκομεία της Πάτρας, μέχρι ψωμί και φαϊ για όλο το νησί.
Η έλλειψη νερού και ψωμιού είναι το κύριο πρόβλημα.Τα αμερικάνικα πλοία ξεφουρνίζουν ψωμί που διανέμεται αμέσως, αλλά οι ανάγκες δεν καλύπτονται. Στις πηγές και τις βρύσες το νερό έβγαινε σαν βούρκος Οι Αμερικάνοι και οι Άγγλοι αντιμετώπισαν την κατάσταση διυλίζοντας θαλασσινό νερό
